W pierwszym kwartale 2025 roku dług publiczny Polski, liczony według unijnej metodologii dla sektora instytucji rządowych i samorządowych, wzrósł do poziomu 57,4 proc. PKB. W porównaniu do czwartego kwartału 2024 roku, kiedy wynosił 55,3 proc., oznacza to wzrost o 2,2 punktu procentowego. Tempo kwartalnego przyrostu wyniosło 5,5 proc., co należy do najwyższych wartości w historii.
Wzrost zadłużenia
Tak szybki wzrost zadłużenia notowano dotąd jedynie w wyjątkowych okolicznościach gospodarczych – na początku XXI wieku, w trakcie globalnego kryzysu finansowego z lat 2008–2009 oraz w okresie pandemii w 2020 roku.
Z analizy struktury długu wynika, że za jego wzrost odpowiada przede wszystkim sektor centralny. Tymczasem dług samorządów uległ obniżeniu o 1,8 mld zł względem poprzedniego kwartału. Równocześnie zmniejszyło się zadłużenie funduszy pozabudżetowych, głównie dzięki spłacie obligacji Polskiego Funduszu Rozwoju o wartości 18,5 mld zł, sfinansowanej z budżetu centralnego.
Do głównych czynników, które wpłynęły na zwiększenie zadłużenia, należą realizacja kontraktów zbrojeniowych, pożyczkowa część środków z KPO zaliczana do długu oraz tworzenie rezerw na przyszłe potrzeby wydatkowe. Obserwowany wzrost może również wskazywać, że nie rozpoczęto jeszcze działań związanych z konsolidacją fiskalną. Deficyt budżetowy nadal się powiększa, co zwiększa presję na finanse publiczne.
Dług publiczny
Według krajowej metodologii, dług publiczny osiągnął poziom 46,3 proc. PKB, rosnąc z 44,3 proc. odnotowanych w poprzednim kwartale. Choć wskaźnik ten pozostaje poniżej konstytucyjnego limitu 60 proc., zbliża się do niego coraz bardziej, co budzi obawy o przyszłe możliwości budżetowe.
Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że zadłużenie funduszy celowych spoza sektora państwowego nie wzrosło istotnie, co pozytywnie wpływa na przejrzystość finansów publicznych. Mimo to, jak wskazuje raport PKO BP, wcześniejsze prognozy zakładające poziom 57,8 proc. PKB na koniec roku mogą wymagać korekty w górę.
Czytaj też:
ZUS zbankrutuje? Wymowne słowa prezesaCzytaj też:
Lawinowy wzrost zadłużenia młodych. Migają się od płacenia dwóch rzeczy